5187 sayılı Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7418 sayılı Kanun (“Kanun”), 18.10.2022 tarih ve 31987 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır.
Yapılan değişikliklere ilişkin detaylı açıklamalara geçmeden önce şu hususa dikkat çekmek isteriz ki yasal düzenleme ile getirilen değişikliklerin çoğu yayım tarihinde yürürlüğe girecek olup değişikliklerin özellikle 195 sayılı “Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun” a ilişkin bir kısmı ise 01/04/2023 tarihinde yürürlüğe girecektir. Yapılan değişiklikler, ilgili kanunlar altında aşağıda detaylıca ele alınmıştır;
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler
7418 sayılı işbu kanunla 5237 sayılı Türk Ceza Kanununa bir madde eklenmiş olup yapılan en önemli değişikliklerden olan bu hüküm aşağıda belirtilmiştir:
Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma
MADDE 217/A-
(1) Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
(2) Fail, suçu gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi hâlinde, birinci fıkraya göre verilen ceza yarı oranında artırılır.”
Açıkça görüldüğü üzere yapılan bu değişikliklerle Kanuna yeni bir suç türü eklenmiş ve söz konusu suça ilişkin bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
Ayrıca temyiz kanun yolunu düzenleyen CMK’nın 286.maddesinde değişikliğe gidilmiş olup temyiz edilme şartlarına sahip olmasa dahi temyiz edilebilecek olan suçlar kapsamına yukarıda belirtilen “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma (madde 217/A)” suçu eklenmiştir.
5187 Sayılı Basın Kanunu Kapsamında Yapılan Değişiklikler:
Yalnızca basılmış eserlerin basımı ve yayımını kapsayan Basın Kanunu’nun kapsamı genişletilmiş; ilgili kanun, internet haber sitelerini de kapsar hale getirilmiştir. 5187 sayılı Basın Kanunu çerçevesindeki eserlerin içermesi gereken zorunlu bilgileri düzenleyen maddeye internet haber sitelerinin ayrıca içermesi gereken zorunlu bilgiler eklenmiş ve internet haber sitelerinin; faaliyet gösterdikleri iş yeri adresi, ticaret unvanı, elektronik posta adresi, iletişim telefonu ve elektronik tebligat adresi ile yer sağlayıcısının adı ve adreslerinin, kullanıcıların, internet sitelerinin ana sayfalarından doğrudan ulaşabileceği bir şekilde ve iletişim başlığı altında bulundurulması gerektiği, internet haber sitelerindeki içeriklerin ilk kez sunulmaya başlandığı tarih ile sonraki güncelleme tarihleri, değişmeyecek şekilde içeriğin üzerinde belirtilmesi gerektiği zorunlulukları getirilmiştir.
Ayrıca süreli yayınların çıkarılması ve kaydı için Cumhuriyet Başsavcılığına takdim edilmesi gereken beyannamenin içeriğine bundan böyle tarafların elektronik tebligat adreslerinin eklenmesi gerektiği belirtilmiş ve bu gerekliliğe aykırı davranılması hâlinde uygulanacak yaptırımlar düzenlenmiştir.
Getirilen yeni değişikliklerle; internet haber sitesinde yayınlanan içerikler talep edildiği halde Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere 2 yıl süre ile muhafaza edilecek olup yayının kovuşturma veya soruşturma konusu olduğu hallerde aksi bildirilinceye dek muhafazası zorunlu kılınmıştır. Düzeltme ve cevap yazılarına ilişkin yayınlanacak metinlerin internet haber siteleri sayfasında ilk 24 saat ana sayfada olmak üzere bir hafta yayımlanması gerektiği belirtilmiştir. Değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyet gösteren internet haber siteleri, değişiklikleri havi resmi gazetenin yayım tarihi olan 18.10.2022 tarihinden itibaren 3 ay içinde bu Kanunda öngörülen yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır.
5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Yapılan Değişiklikler
Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları, yapılan bu değişiklikler ile birlikte işbu kanun kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla Türkiye’de bulunan en az bir kişiyi temsilci olarak belirlemekle yükümlü kılınmışlardır. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde kişinin Türkiye’de yerleşik olması ve Türk vatandaşı olması gerekmekte olup kişinin iletişim bilgilerine internet sitesinde, kolaylıkla görülebilecek bir yerde ve doğrudan erişilebilecek bir şekilde yer verilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Ayrıca sosyal ağ sağlayıcı, temsilcinin kimlik bilgilerini BTK’ya bildirmekle de yükümlü olacaktır. Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi ve yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıları, içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasına ilişkin raporları 6 aylık dönemlerle BTK’ya bildirmekle yükümlüdürler.
Soruşturma aşamasında Cumhuriyet Savcısının, kovuşturma aşamasında ise mahkemenin talepleri doğrultusunda şüphelilere ve faillere ulaşmak için gerekli olan bilgilerin verilmesi gereken ve verilmediği durumlarda sosyal ağ sağlayıcının internet bant genişliğinin % 90 oranında azaltılması yaptırımının uygulanabileceği suç tiplerine yukarıda belirtilen suç türü eklenmiştir.
Bu kanun kapsamında BTK Başkanı tarafından verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmemesi halinde, 6 aya kadar reklam verilmesinin yasaklanmasına karar verilebilecek olup bu bağlamda sosyal ağ sağlayıcıları ile yeni sözleşme kurulamayacağı ve para transferi yapılamayacağı düzenlenmiştir. Ayrıca kararın yerine getirilmesine kadar internet trafiği bant genişliği %90 oranına kadar daraltılabilecektir. Ayrıca sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcıların haklarının korunmasına ilişkin düzenlemelere uymakla yükümlüdür. BTK, sosyal ağ sağlayıcının bu Kanuna uyumuna ilişkin olarak sosyal ağ sağlayıcıdan her türlü açıklamayı talep edebilecek olup sosyal ağ sağlayıcı, talep edilen bilgi ve belgeleri en geç üç ay içinde vermekle yükümlü olacaktır.
5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununda Yapılan Değişiklikler
Kanunun tanımlar kısmına şebekeler üstü hizmet ve sağlayıcının tanımı eklenmiş olup BTK’nın şebekeler üstü hizmet tanımına ilişkin her türlü tedbiri almakla yetkili olduğu, bu kapsamda yetkilendirme usullerine ilişkin yükümlülükleri yerine getirmeyen ağ sağlayıcılarının 1.000.000,00- Türk Lirasından 30.000.000,00- Türk Lirasına kadar idari para cezasına çarptırılabileceği, idari para cezalarının ödenmemesi hallerinde ayrıca sağlayıcıların internet trafiği bant genişliğinin yüzde doksan beşine kadar daraltılabileceği ve hatta internet sitesine erişiminin engellenmesine karar verilebileceği düzenlenmiştir.
Yukarıda belirtilen değişikliklerin dışında başkaca değişiklikler de yapılmış olup değişikliklerin tamamına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
Comments