Bir süredir kamuoyu gündeminde olan ve vergi affı olarak nitelendirilen “7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” (Kanun) 12.03.2023 tarihli ve 32130 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir. Söz konusu kanun, içeriği itibariyle oldukça kapsamlı olmakla birlikte bültenimiz kapsamında özellikle Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil daireleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilen vadesi geçerek kesinleşmiş kamu alacaklarının, dava aşamasında olup halen kesinleşmemiş olan kamu alacaklarının, inceleme ve tarhiyat aşamasında bulunan kamu alacaklarının yapılandırılması ile gelir vergisi, kurumlar vergisi ve katma değer vergisine ilişkin getirilen matrah artırımına ilişkin bazı alacakların yapılandırma şartları ve usulü ile ilgili detaylar aşağıda bilginize sunulmuştur;
Yeniden Yapılandırma Kapsamına Giren Alacaklar:
31.12.2022 tarihinden önceki dönemlere ait;
Vergi, resim harç ve bunlara ilişkin vergi cezaları ile gecikme faizleri ve zamları (gelir veya kurumlar vergisine mahsuben 2022 yılında ödenmesi gereken geçici gerci hariç),
Tüm idari para cezaları,
Adli para cezaları,
6183 sayılı Kanuna göre takip edilen öğrenim kredileri, ecrimisiller gibi borçlar,
SGK primleri, para cezaları, gecikme cezası, zammı ve faizleri,
Belediyelerin vergi alacakları, ücret ve su alacakları,
İl özel idarelerinin alacakları,
A- KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR:
1. Hazine ve Maliye Bakanlığına, İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Bağlı Tahsil Dairelerince Takip Edilen Alacakların Kapsamı ve Yapılandırma Usulü (m.2)
31/12/2022 tarihinden önceki dönemlere dayanan vadesi geldiği hâlde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan vergilerin ödenmemiş kısımlarının, vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezalarının ve bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer’i amme alacaklarının, idari para cezalarının ve bunlara bağlı fer’i amme alacaklarının ve bu sayılanların haricindeki asli kamu alacaklarının ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı faiz, zam gibi fer’i alacaklarının yerine 12.03.2023 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; aşağıda belirteceğimiz şartlar dahilinde tamamen ödenmesi şartıyla gecikme faizi ve gecikme zammı gibi tüm fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
2. Ticaret Bakanlığına Bağlı Tahsil Daireleri Tarafından Takip Edilen Alacakların Kapsamı ve Yapılandırma Usulü (m.2.2)
12.03.2023 tarihi dahil olmak üzere bu tarihten itibaren vadesi geldiği hâlde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olan;
Gümrük vergilerinin ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme zammı ve faizi gibi fer’i alacaklar yerine 12.03.2023 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, ödenmemiş alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde ise fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın aşağıda belirtilen şartlar dâhilinde tamamen ödenmesi halinde gümrük vergilerine bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i alacakları ve aslı 12.03.2023 tarihinden önce ödenmiş olanlar dâhil olmak üzere asla bağlı olarak kesilen idari para cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
3. Sosyal Güvenlik Kurumuna Bağlı Tahsil Dairelerince Tahsil Edilen Alacakların Kapsamı ve Yapılandırma Usulü (m.7)
2022 yılı Aralık ayı ve önceki aylara ilişkin olup 12.03.2023 tarihinden önce tahakkuk ettiği halde 12.03.2023 tarihi itibariyle ödenmemiş olan;
4/1-a, 4/1-b ve 4/1-c sigortalılık statülerinden kaynaklanan sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi, SGK tarafından takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 12.03.2023 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak olan tutarın aşağıda belirtilmiş şartlar kapsamında ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
31.12.2022 tarihi dahil olmak üzere bu tarihten önce gerçekleştirilen fiillere ilişkin olup da 12.03.2023 tarihinden önce kesinleştiği halde 12.03.2023 tarihi itibariyle ödenmemiş olan idari para cezalarının asıllarının %50’si ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 12.03.2023 tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, aşağıda belirtilecek şartlar kapsamında ödenmesi halinde idari para cezaları asıllarının kalan %50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
Sayılan alacakların asıllarının 12.03.2023 tarihinden önce ödenmiş olması halinde gecikme zammı ve faizi gibi fer’i alacaklarının 12.03.2023 tarihi itibariyle ödenmemiş olması halinde, aslı ödenmiş fer’i alacağın %40’ının Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde kalan %60’ının tahsilinden vazgeçilir.
B- KESİNLEŞMEMİŞ VEYA DAVA SAFHASINDA BULUNAN ALACAKLAR (m.3)
12.03.2023 tarihi itibariyle ilk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, resen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda; vergilerin/gümrük vergilerinin %50’si ile bu tutara ilişkin faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı yerine 12.03.2023 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; aşağıda belirteceğimiz şartlar dahilinde tamamen ödenmesi şartıyla vergilerin %50’si, feri alacakları ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezaların ferilerinin tamamının tahsilinden vazgeçilir.
12.03.2023 tarihi itibariyle ilgisine göre istinaf veya temyiz süreleri geçmemiş ya da istinaf/itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan ikmalen, resen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatlarına ilişkin tahakkuklarda bu maddeye göre ödenecek alacak asıllarının tespitinde, 12.03.2023 tarihi itibariyle tarhiyatın/tahakkukun bulunduğu aşamadaki en son tutar esas alınır.
12.03.2023 tarihinden önce verilmiş en son kararın;
Terkine ilişkin olması halinde ilk tarhiyata/tahakkuka esas alınan vergilerin %10’u; tasdike ilişkin olması halinde ise tasdik edilen vergilerin tamamı, terkin edilen vergilerin ise %10’u ile bu tutarlara ilişkin faiz ile gecikme zammı ve faizi gibi fer’i alacaklar yerine 12.03.2023 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak olan tutarın aşağıda belirtilen şartlar dahilinde tamamen ödenmesi şartıyla terkin edilen vergilerin %90’ı ile faiz, gecikme faizi ve zammı gibi fer’i alacaklardan ve alacağın aslına bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilir.
C- İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER (m.4/1-2)
12.03.2023 tarihinden önce başlanıldığı hâlde, tamamlanmamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine Kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam edilecektir. Bu işlemlerin tamamlanmasından sonra tarh edilen vergilerin %50’si ile bu tutara gecikme faizi yerine 12.03.2023 tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile bu tarihten sonra ihbarnamenin tebliği üzerine belirlenen dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizinin tamamının, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın %25’inin; ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yazılı başvuruda bulunularak, ilk taksit ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere aylık dönemler hâlinde on iki eşit taksitte ödenmesi şartıyla vergi aslının %50’sinin, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın %75’inin, vergilere 12.03.2023 tarihine kadar uygulanan gecikme faizinin ve vergi aslına bağlı cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
D- YAPILANDIRMAYA BAŞVURU ŞARTLARI (m.9)
31.05.2023 tarihi de dahil olmak üzere bu tarihe kadar ilgili idareye başvuruda bulunulması,
Hazine ve Maliye Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, Sosyal Güvenlik Kurumuna, il özel idarelerine, belediyelere bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksidini 30.06.2023 tarihi de dahil olmak üzere bu tarihe kadar; diğer taksitlerine ise bu tarihi takiben aylık dönemler halinde azami 48 eşit taksitte ödenmesi,
gerekmektedir.
E- ÖDEME YÖNTEMLERİ (m.9)
Bu kanun doğrultusunda yapılandırmadan faydalananlar, kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarları peşin ya da taksitler halinde ödeyebilecektir. Bu kapsamda;
Hesap edilen tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde peşin olarak ödenmesi halinde, katsayı uygulanmaz ve gecikme zammı ve faizi gibi fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların %90’ının tahsilinden vazgeçilir. 31.12.2022 tarihi de dahil olmak üzere bu tarihten önce verilen idari para cezalarının peşin ödemelerinde %25 indirim yapılmaktadır. Yapılandırma akabinde ödenecek alacağın yalnızca fer’i alacaktan oluşması halinde ise fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %50 indirim yapılmaktadır.
Hesap edilen tutarların taksitle ödenecek olması halinde ise borçluların başvuru esnasında 12, 18, 24, 36 veya 48 eşit taksitte ödeme yöntemlerinden birini seçmesi imkanı bulunmaktadır. Seçilen taksit sürelerinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz. Taksitle ödemenin tercih edilmesi halinde ise hesaplanacak tutar her bir taksit sayısı bakımından kanunda ayrı ayrı düzenlenen katsayılar ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünerek aylık taksit ödeme miktarı hesaplanmaktadır.
E- ÖDENMEMESİ HALİNDE YAPTIRIM (m.9)
Ödenmesi gereken ilk ve ikinci taksitlerin süresinde ve tam olarak ödenmesi şartıyla bir takvim yılı içerisinde kalan taksitlerden üç veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin son taksidi takip eden ayın sonuna kadar hesap edilecek gecikme zammı ile birlikte ödenmesi koşuluyla yapılandırmadan yararlanılabilir.
İlk ve ikinci taksitlerin ödeme sürelerinde ve tam olarak ödenmemesi veya süresinde ödenmeyen ya da eksik ödenen diğer taksitlerin de izah edilen şekilde ödenmemesi veya bir takvim yılı içerisinde üçten fazla taksidin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde yapılandırmadan faydalanılamaz.
Kısmi ödeme halinde yaptırım ise ödenen tutar kadar yapılandırmadan faydalanılmış olunur ve ödenmeyen alacakların ise yapılandırma öncesi türü ve vadesi dikkate alınarak takip işlemlerine devam edilir ve 12.03.2023 tarihinden önce başlamış olan takip işlemleri geçerliliğini koruyarak kaldığı yerlerden devam ederler.
F- MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI (m.5)
Kanunda getirilen düzenleme ile daha önce çıkarılan yapılandırma kanunlarından farklı olarak vergi mükelleflerine 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ilişik gelir vergisi ve kurumlar vergisi matrahları ile gelir ve kurumlar vergisi stopajları ile katma değer vergisi stopajları için matrah artırımı yapabilme imkanı getirilmiştir. Kanunda öngörülen şartlar dahilinde yapılan matrah arttırımlarının belirtilecek şekilde ödenmesi halinde, mükelleflerin artırımda bulundukları yıllar için vergi incelemesi ve söz konusu vergi türleri için vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.
G- 6785 SAYILI CUMHURBAŞKANI KARARIYLA OHAL İLAN EDİLEN DEPREMDEN ETKİLENMİŞ İLLERE İLİŞKİN HÜKÜMLER (m.10/21)
06.02.2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle olağanüstü hal ilan edilen illerde;
Depremden, kendisi, eşi, çocuğu veya anne ve babası etkilenen hizmet erbabına, işverenler tarafından 06.02.2023 - 31.07.2023 tarihleri dahil olmak üzere bu tarihler arasında mevcut ücret, prim, ikramiye gibi ödemelerine ilave olarak yapılan ayni yardımlar ile toplam tutarı 50.000 TL’yi geçmeyen nakdi yardımlar prime esas kazanca dâhil edilmez, bu yardımlar üzerinden damga vergisi alınmayacaktır.
Depremlerde vefat edenlerin mirasçılarına, emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından ve bireysel emeklilik sisteminden, 06.02.2023 tarihinden itibaren yapılan menkul sermaye iradı kapsamındaki ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacaktır.
Depremlerde vefat edenlerin mirasçılarına veraset yoluyla intikal eden mallar ile vefat eden hizmet erbabının eş, çocuk, anne ve babasına işverenler tarafından 06.02.2023 – 31.07. 2023 tarihleri de dahil olmak üzere bu tarihler arasında yapılan yardımlar veraset ve intikal vergisinden istisnadır. Bu intikaller nedeniyle veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmesine gerek olmamakla birlikte intikal işlemlerinde ilişik kesme belgesi ilgili kurumlarca talep edilmeyecektir.
Depremlerde yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı binalara ve ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlara ilişkin olup 06.02.2023 tarihinden önce tahakkuk etmiş ve 12.03.2023 tarihi itibarıyla ödenmemiş olan emlâk vergisi, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı, çevre temizlik vergisi ve motorlu taşıtlar vergisi ile bu alacaklara ilişkin vergi cezası, gecikme faizi ve zammı gibi fer’i alacaklar terkin edilmiş ve taşıtlar üzerinde vergi dairelerince tatbik edilmiş hacizler kaldırılmıştır. Yine aynı şekilde bu madde kapsamında giren araçlar bakımından da 06.02.2023 tarihinden önce verilen trafik para cezası ile bazı idari para cezaları ve bu cezanın verilmesine ilişkin geçiş ücreti ile gecikme zammı alacakları da kaldırılmıştır.
Kanunun tam metnine https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/03/20230312-14.htm linkinden ulaşabilirsiniz.
Comments