11 Şubat 2023 tarihli 32101 sayılı 1. Mükerrer Resmi Gazete’de “Olağanüstü Hal Kapsamında Yargı Alanında Alınan Tedbirlere İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” (“Kararname”) yayımlanmıştır. İlgili Kararname kapsamında, 8 Şubat 2023 tarihli ve 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yargı alanında alınan tedbirler aşağıda bilgilerinize sunulmuştur;
8 Şubat 2023 tarihli ve 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerinde 8 Şubat 2023 Çarşamba günü saat 01.00’dan itibaren üç ay süreyle olağanüstü hal (“OHAL”) ilan edilmiştir.
11 Şubat 2023 tarihinde yayımlanan işbu Kararname, ilgili Cumhurbaşkanı Kararıyla OHAL ilan edilen ve yukarıda sayılan illerde, 11 Şubat 2023 tarihinden itibaren ülke genelinde uygulanacaktır.
Kararname ile yargıdaki sürelerin durması noktasında iki farklı düzenleme öngörülmüştür. Aşağıda detaylı şekilde açıklanacağı üzere, süreler belli durumlarda 06.02.2023 – 06.04.2023 tarihleri arasında, belli durumlarda ise 06.02.2023 – 06.03.2023 tarihleri arasında duracaktır.
Yerleşim yeri 6 Şubat 2023 tarihi itibarıyla OHAL ilan edilen illerden olan gerçek ve tüzel kişiler için ülke genelinde;
6 Şubat 2023 tarihinden itibaren 6 Nisan 2023 tarihine kadar; (2 ay boyunca)
Dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikayet, itiraz, ihtar, bildirimde bulunma, ibraz ve zamanaşımı süreleri ile hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dahil bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm sürelerin;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul kurallarına ilişkin hüküm bulunduran sair kanunlarda yer alan taraflar ya da ilgililer bakımından belirlenmiş olan süreler ve bu kapsamda hâkim tarafından belirlenen sürelerin;
Arabuluculuk ve uzlaştırma süreçlerine ilişkin sürelerin;
2004 sayılı İcra İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin hüküm bulunduran sair kanunlarda belirlenmiş olan süreler ve bu kapsamda hâkim ya da icra iflas daireleri tarafından belirlenen sürelerin;
Nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemlerin;
Durdurulmasına karar verilmiştir. Bununla birlikte, 06.02.2023 tarihi itibari ile OHAL ilan edilen illerin barosuna kayıtlı olan avukatlar ile diğer barolara kayıtlı olup da bu tarihte söz konusu illerde bulunan avukatlarca takip edilen dava ve hukuki işler açısından da süreler 6 Nisan 2023 tarihine kadar duracaktır. İlgili süreler, 7 Nisan 2023 tarihinden itibaren yeniden işlemeye başlayacaktır.
6 Şubat 2023 tarihinden itibaren 6 Mart 2023 tarihine kadar;
OHAL ilan edilmeyen illerin barosuna kayıtlı avukatlar ve bu avukatların ofislerinde çalışanlar açısından OHAL ilan edilen illerde kan (örn. anne-baba, çocuklar, kardeşler, torunlar, büyükanne-büyükbaba vb.) veya kayın hısımlarının (örn. Kayınvalide-kayınpeder, kayınbirader vb.) bulunması ya da OHAL ilan edilen illerde depremzedelerin kurtarılması, ihtiyaçlarının karşılanması, arama-kurtarma faaliyetlerine destek sağlanması amacıyla OHAL ilan edilen illere gitmeleri halinde söz konusu avukatlarca takip edilen dava ve hukuki işler açısından;
Yerleşim yeri OHAL ilan edilmeyen illerden olan kişiler açısından, OHAL ilan edilen illerde kan veya kayın hısımlarının bulunması veya OHAL ilan edilen illerde depremzedelerin kurtarılması, ihtiyaçlarının karşılanması, arama-kurtarma faaliyetlerine destek sağlanması amacıyla OHAL ilan edilen illere gitmeleri halinde bu kişiler açısından;
Sürelerin durdurulmasına karar verilmiştir.
Aşağıda yer alan;
Suç ve ceza, kabahat ve idari yaptırım ile disiplin hapsi ve tazyik hapsi açısından zamanaşımı süreleri;
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda düzenlenen koruma tedbirlerine (yakalama, gözaltı, tutuklama, adli kontrol, arama, el koyma, telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi, gizli soruşturmacı atanması ve teknik araçlarla izleme) ilişkin süreler;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda düzenlenen ihtiyati tedbiri tamamlayan işlemlere ilişkin süreler;
Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanı seçimleri bakımından ilgili kanunlarda düzenlenen süreler;
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin kapsamı dışında yer almakta olup bu sürelerin aynen işlemesine devam etmesine karar verilmiştir.
2004 sayılı İcra İflas Kanununda ve sair kanun bakımından takip hukukuna ilişkin olarak;
İcra ve iflas dairelerince mal veya haklara ilişkin olarak ilan edilmiş satış gününün durma süresi içerisinde yer alması halinde, bu mal veya haklar için durma süresinden sonra yeni bir talepte bulunulması aranmaksızın icra ve iflas dairelerince satış günü verilmesine; satış ilanının sadece elektronik ortamda yapılmasına ve ilan için ücret alınmamasına;
Durma süresi içerisinde rızaen yapılacak ödemelerin kabul edilmesine ve tarafların diğer taraf için lehine kabul edilen işlemlerin yapılmasının talep edilebilmesine;
Konkordato mühletinin alacaklı ve borçlu bakımından sonuçlarının durma süresi boyunca devam etmesine;
Durma süresi boyunca icra ve iflas hizmetlerinin aksamaması için gerekli tedbirlerin alınmasına;
Karar verilmiştir.
Yerleşim yeri OHAL ilan edilen iller olan gerçek ve tüzel kişiler ile bu illerde bulunan kişiler; OHAL ilan edilen illerin barosuna kayıtlı avukatlar ile diğer barolara kayıtlı olup da bu illerde bulunan avukatlar; OHAL ilan edilmeyen illerin barosuna kayıtlı avukatların ve bu avukatların ofislerinde çalışanların; yerleşim yeri OHAL ilan edilen iller dışında kalan gerçek ve tüzel kişiler aleyhine icra ve iflas takibi, taraf ve takip işlemi ile ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemlerin yapılabileceğini karar verilmiştir. Bahsi geçen gerçek ve tüzel kişiler ile avukatlar, işlemi başlattığı tarihten itibaren ve işlem kapsamında sürelerin durmasından yararlanamayacaktır.
Yakalama Emri, Gözaltı Süresi ve Tutukluluk Hali ile Tahliye Taleplerinin İncelenmesi Bakımından:
OHAL ilan edilen yerlerde bulunan sulh ceza hâkimlikleri veya mahkemeler tarafından düzenlenen yakalama emri üzerine yakalanan kişinin en geç yirmi dört saat içerisinde yetkili hâkim veya mahkeme önüne çıkarılamaması ve sesli ve görüntülü iletişim sisteminin kullanılamaması halinde yakalamanın gerçekleştirildiği yerdeki sulh ceza hâkimi veya mahkemesi tarafından sorgusu yapılır ya da ifadesi alınır.
5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan hırsızlık ve yapma suçlarına ilişkin gözaltı süresi şüphelinin yakalandığı yere en yakın hâkim veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç olmak üzere yakalama anından itibaren dört günü geçemez. Cumhuriyet savcısı, delillerin toplanılmasının güç olması veya şüpheli sayısının çokluğu nedeniyle gözaltı süresinin üç gün süreyle uzatılmasına yazılı olarak emir verebilir.
Tutukluluğa itiraz, tahliye talepleri ve tutukluluğun incelenmesi dosya üzerinden karara bağlanabilir.
Tahliye talepleri, tutukluluğun incelenmesiyle birlikte karara bağlanabilir.
5271 Sayılı ceza Muhakemeleri Kanununun 108. Maddesi (tutukluluğunun incelenmesine ilişkin) uyarınca yapılan inceleme, bir defaya mahsus olmak üzere altmış günlük süreyle re’sen yapılır.
Durma süresi boyunca alınacak tüm tedbirler ve buna ilişkin usul ve esasları;
Yargıtay ve Danıştay bakımından ilgili Başkanlar Kurulu,
İlk derece yargı mercileri ile bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri bakımından Hâkimler ve Savcılar Kurulu,
Adalet hizmetleri bakımından Adalet Bakanlığı tayin eder.
Tüm yakınlarınızın ve sevdiklerinizin sağlık durumlarının iyi olduğunu ümit eder, yakınlarını ve sevdiklerini kaybeden herkese başsağlığı, yaralıları olanlara acil şifalar dileriz. Tüm milletimizin başı sağ olsun.
İlgili kararnameye aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
Comments