top of page

Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklamlar Hakkında Kılavuz

Ürün/hizmet tanıtımlarının, sosyal medya mecraları üzerinden gerçekleştirilen reklam ve pazarlama faaliyetleri ile yapılması son derece yaygın hale gelmiş olup birçok önemli marka ve şirket, konvansiyonel mecraların yanında daha geniş kitlelere ulaşabildikleri bu alanları da sıklıkla kullanır hale gelmiştir. Bu faaliyetler büyük oranda “influencer” – Sosyal Medya Etkileyicileri – olarak tanımlanan ve sosyal medya mecralarında çok sayıda kullanıcı tarafından takip edilen hesaplar üzerinden yürütülmektedir. İşte son dönemde Sosyal Medya Etkileyicileri üzerinden yapılan reklam faaliyetlerinin ve bununla birlikte tüketicileri aldatıcı nitelikteki örneklerin hızla artmasıyla birlikte Reklam Kurulu, tüketicinin korunması temel ilkesi etrafında bir kılavuz yayınlama gereği duymuştur. Bu bağlamda Reklam Kurulu tarafından Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz (Kılavuz) yayımlanmış olup, bu Kılavuz ile sosyal medya etkileyicileri tarafından yapılan reklam ve haksız ticari uygulamalara ilişkin genel esaslar ile sosyal medya etkileyicisinin yükümlülükleri ve paylaşımların ne şekilde yapılması gerektiğine ilişkin belli başlı kurallar belirlenmiştir.


I- Uygulanacak Temel İlkeler


1-) Sosyal medya etkileyicisi aracılığı ile gerçekleştirilecek olan reklamlarda, açık ve anlaşılabilir ifade kullanılması gerekmekte olup, örtülü reklam yapma yasağı bulunmaktadır.


2) Sosyal medya etkileyicisinin reklam verenden maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi fayda sağlanması halinde reklamın paylaşıldığı platformlara göre farklılık gösterir şekilde yükümlülükler getirilmiştir. Buna göre;


- Paylaşımın video mecralarında yapılması halinde; video açıklamasında en başta görülecek şekilde (daha fazla göster seçeneğine tıklamak zorunda kalınmaksızın) aşağıdaki ifadelerden birine yer verilmeli ya da bu ifadeler video içerisinde sözlü olarak kullanılmalıdır.

a) “Bu video [reklam veren] reklamlarını içermektedir.”

b) “Bu video, [reklam veren] ile ücretli işbirliğini içermektedir.”

c) “[Reklam veren]’in destekleri ile.”

ç) “Bu ürünleri [reklam verenden] hediye olarak aldım.”

d) “Ürünleri bana gönderdiği için [reklam verene] teşekkürler.”


- Paylaşımın fotoğraf ve mesaj mecralarında yapılması halinde, fotoğrafın ve/veya mesajın içerisinde ya da açıklamasında aşağıdaki ifadelerden biri yer almalıdır.

b) #Reklam/Tanıtım

e) “@[Reklam veren] ile işbirliği”

f) “@[Reklam veren] tarafından sağlandı.”

g) “@[Reklam veren] tarafından hediye olarak alındı.”


- Paylaşımın podcast mecraları üzerinden yapılması halinde, yayının başında, ortasında ve sonunda aşağıdaki ifadelerden birine yer verilmesi gerekmektedir.

a) Bu podcast, [reklam veren] hakkında reklam içerir.”

b) “Bu podcast, [reklam veren] ile ücretli bir işbirliğinden oluşmaktadır.”

c) “[Reklam veren]’in destekleri ile.”


- İçeriğin kısa süreli görünebilir yerlerde paylaşılması halinde (Instagram hikâyesi, Snapchat uygulaması gibi), paylaşım süresince reklam verene ilişkin ad, marka, ticaret unvanı gibi tanıtıcı bilgilerden herhangi biri ile birlikte aşağıda belirtilen ifadelerden biri kullanılmalıdır.

b) #Reklam/Tanıtım

e) “@[Reklam veren] ile işbirliği”

f) “@[Reklam veren] tarafından sağlandı.”

g) “@[Reklam veren] tarafından hediye olarak alındı.”

3-) Yukarıda belirtilen açıklamalar paylaşım içerisinde kullanılan renklerden ve arka fondan ayırt edilebilir nitelikte ve kolay okunur büyüklükte olmalı, reklam ile karşılaşan tüketicinin ilgisini çeker şekilde kullanılmalı, açıklamalar anlaşılır olmalıdır.


II- Sosyal Medya Etkileyicilerinin Yükümlülükleri


Sosyal medya etkileyicilerine Kılavuzun 6. Maddesi ile belli başlı yükümlülükler getirilmiş olup bu madde ile sosyal medya etkileyicilerinin tüketiciyi yanıltır şekilde reklam yapılmasının önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Kılavuzun 6. Maddesi uyarınca Sosyal Medya Etkileyicileri;


- Henüz deneyiminin bulunmadığı herhangi bir mal veya hizmetin reklamını yapacak şekilde paylaşımda bulunamaz.

- İlgili mevzuatına aykırı olacak şekilde bir mal veya hizmete ilişkin sağlık beyanında bulunamaz.

- Bir mal veya hizmete ilişkin nesnel, ölçülebilir, sayısal verilere dayanmayan ve ispatı mümkün olmayan bilimsel araştırma ve test sonuçları hakkında iddialarda bulunamaz.

- Doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşları tarafından sunulan mal veya hizmetlere yönlendirmede bulunamaz, bu mal veya hizmetlerin tanıtımını yapamaz.

- Kendisine reklam veren tarafından hediye edilmiş bir mal veya hizmeti kendisinin satın aldığı izlenimi oluşturamaz.

- Bir mal veya hizmetin ticari reklamına ilişkin herhangi bir reklam verenden maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi faydalar sağladığı süre boyunca kendisinin sadece bir tüketici olduğu izlenimi oluşturamaz.

- Herhangi bir malın ticari reklamında, efekt veya filtreleme uygulamalarını kullanması durumunda görüntünün filtrelendiğini açıkça belirtir.

- Sosyal medya aracılığıyla bir mal ve/veya hizmet hakkında iletişim kurmak için sistematik olarak sahte veya var olmayan kimlikleri toplu olarak oluşturamaz ve/veya kullanamaz.


Bunun yanı sıra Kılavuz ile reklam verenin de sorumluluğuna ilişkin düzenlemeler getirilmiştir. Kılavuza göre, reklam veren sosyal medya etkileyicilerini Kılavuz hakkında bilgilendirmek, sosyal medya etkileyicilerinin TKHK, Yönetmelik ve Kılavuz dahil olmak üzere ilgili mevzuatına uygun davranmasını istemek, sosyal medya etkileyicilerinin yükümlülüklerine uyması için çaba göstermek, reklama 3. Kişi dahil oluyorsa bu Kılavuz ve mevzuat hakkında 3. Kişiyi de bilgilendirmekle sorumlu kabul edilmiştir. Yine Kılavuz uyarınca reklam veren, sosyal medya etkileyicilerinin sorumluluğuna dayanarak bu yükümlülüklerden kurtulamaz. Ancak reklam veren bu yükümlülüklere uygun hareket ettiğini ispatlar ise, kendisinden beklenen en iyi çabayı gösterdiği kabul edilecektir.


Reklam verenler, reklam ajansları ve mecra kuruluşu olarak sosyal medya etkileyicilerinin her biri Kılavuz kapsamında sorumludur.


TKHK’nin ticari reklam ve haksız ticari uygulamaları düzenleyen 61 ve 62nci maddelerine, Yönetmeliğe ve bu Kılavuza uygun olmayan reklamın veya ticari uygulamanın daha sonra düzeltilmesi veya telafi edilmesi reklam verenin veya ticari uygulamada bulunanın tespit edilen aykırılığa ilişkin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Ve bu Kılavuz hükümleri örtülü reklama ilişkin hükümlere aykırı şekilde yorumlanamaz.

Kılavuzun tamamına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.






Son Yazılar

Hepsini Gör

Comments


bottom of page